Historia

Rys historyczny firmy Oliva

Zakłady „DAOL – Danziger Oel Lacke GmBH (Gesellschaft mit beschränkter Haftung)” wybudowane zostały w 1923 roku przy ulicy Colbatzerstrasse 104 róg ulicy Humboldstrasse – dzisiejsze ulice Generała Bora Komorowskiego i Słowiańska oraz obejmowały cześć ul. Beniowskiego.

Do 1939 roku w zakładzie produkowano półfabrykaty, emalie i lakiery ogólnego stosowania cieszące się dużym powodzeniem. W czasie trwania II wojny światowej wszystkie farby produkowane przez „DAOL” przeznaczone były na potrzeby niemieckiego przemysłu zbrojeniowego.

Podczas nalotów na Gdańsk w dniu 23 marca 1945 roku „DAOL” został zbombardowany. Nie odnotowano wówczas większych strat, dlatego już w listopadzie 1945 roku wznowiono produkcję farb a w dniu 10 grudnia 1948 roku dawne zakłady „DAOL” przejął Skarb Państwa. Od 1956 roku Fabryka Farb i Lakierów w Gdańsku-Oliwie funkcjonuje pod nazwą – Gdańska Fabryka Farb i Lakierów i nadal produkuje farby i lakiery ogólnego przeznaczenia. W październiku 1959 roku oliwski zakład opatentował m.in. „Sposób otrzymywania farby przeciwkorozyjnej” i „Sposób otrzymywania farby rdzochronnej chromianowej” przygotowując się do produkcji farb dla przemysłu okrętowego. Produkcję rozpoczęto w początku lat 60 XX wieku. Ze względu na liczący się wówczas dla Polski Ludowej rynek zachodni w 1971 roku została zmieniona nazwa firmy na „Polifarb Oliwa”Gdańska Fabryka Farb i Lakierów a produkowane farby sprzedawane były na wielu rynkach zachodnich. Zakład nadal należał do zrzeszenia Polifarb (zjednoczenia przemysłu farb i lakierów).
Prospekt reklamowy fabryki „DAOL”. Około 1930 roku. Zbiory Piotra Leżyńskiego.
W dniu 1 lipca 1976 roku trzy trójmiejskie zakłady funkcjonujące dotąd w zjednoczeniu „Polifarb” połączono w jedną firmę nazwaną „Polifarb-Oliwa” Zakłady Farb w Gdyni (Budowę zakładu gdyńskiego rozpoczęto w 1975 roku a zakończenie inwestycji planowano na 1977 rok). Produkowały one wówczas farby ogólnego zastosowania, farby dla przemysłu graficznego i farby dla przemysłu okrętowego a zdobyty wcześniej przez oliwską firmę rynek zachodni i rynek krajów RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej) miał przyczynić się do dalszego rozwoju połączonych firm.

Jednak już w 1979 roku wstrzymano inwestowanie w zakład gdyński. Dodatkowo w latach 80-tych nastąpiło powolne uwalnianie rynku w Polce i załamanie się rynku RWPG, co spowodowało, że również dla zakładów oliwskich zaczął się ciężki okres. Choć w 1987 i 1989 roku opatentowano nowe farby dla przemysłu okrętowego zakład nie mógł odnaleźć się na tak konkurencyjnym rynku ze zbyt starym zapewne parkiem maszynowym.
W 1996 roku rozpoczęto restrukturyzację firmy „Polifarb Oliva”, która miała na celu pozyskanie zagranicznego inwestora. W 2000 roku nastąpił podział firmy na dwie spółki, których 100% właścicielem nadal był „Polifarb Oliva”. W 2002 roku „Oliva” Sp. z o.o. została sprywatyzowana.

Prospekt reklamowy fabryki „DAOL”. Około 1930 roku. Zbiory Piotra Leżyńskiego. W dniu 31 marca 2005 roku Rada Miasta Gdańska (uchwała XXXVI/1159/05) przyjęła nowy plan zagospodarowania przestrzennego tej części Oliwy, tak zwanej Dolnej Oliwy, w którym tereny przedwojennych zakładów „DAOL”, na których znajdowały się niefunkcjonujące już oliwskie zakłady „Polifarb-Oliva” przeznaczone zostały pod zabudowę mieszkaniową i handlową.

W latach 2007-2010 na terenach oliwskiej fabryki powstało osiedle „Nova Oliva” wybudowane przez firmę Allcon.

Źródło: http://www.dawnaoliwa.pl/

Oliva w prasie – wybrane fragmenty

Marzec 1975, „Głos Wybrzeża”: „Za dwa lata powstanie zakład zatrudniający ok. 1.000 pracowników […] Zanim jednak do tego dojdzie, wykonawcę – Gdyńskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego – czekają roboty przygotowawcze, obejmujące m.in. całą infrastrukturę Gdyni południowej […]”.

1982, „Głos Wybrzeża”: „ZSRR pomoże zakończyć budowę „Polifarbu”. Przed siedmioma laty w Gdyni rozpoczęto na dużą skalę budowę fabryki farb i lakierów. W 1979 roku wstrzymano dalsze inwestowanie. Część obiektów jest gotowa, część zaś wzniesiona dopiero w fundamentach niszczeje […]. Tę priorytetową budowę odwiedziła delegacja z ministerstw przemysłu chemicznego Polski i ZSRR. Specjaliści radzieccy wykazali duże zainteresowanie gdyńską budową. Trwają rozmowy dotyczące udzielenia pomocy przy zakończeniu inwestycji […]”.

Październik 1993, „Dziennik Bałtycki”: „Od kilkunastu lat u wylotu Gdyni przy ul. Chwaszczyńskiej straszy niedokończona fabryka farb i lakierów „Polifarb-Oliva”. Jej budowę rozpoczęto w 1975 roku i miała być jedną z największych i najnowocześniejszych w Europie […]. Dziś niektóre obiekty są wykorzystane, inne natomiast rażą postępującą dewastacją […]”.

10 październik 1998, „Dziennik Bałtycki”: „Polifarb-Oliva. Prywatyzacja firmy będzie polegała na utworzeniu nowej spółki, do której Skarb Państwa wniesie majątek Polifarbu-Oliva, a inwestor strategiczny – pieniądze, w zamian za większościowy pakiet akcji (około 51 proc.). W drugim etapie Skarb Państwa odsprzeda innym inwestorom (prawdopodobnie dwóm) resztę swoich akcji. Część z nich trafi też w ręce pracowników […]”.

25 luty 2000, „Dziennik Bałtycki”: „Polifarb Oliva. Zmiany w farbach. Powstały dwie nowe spółki, których stuprocentowym właścicielem jest Polifarb Oliva. Jest to pierwszy etap przekształceń, które mają doprowadzić do prywatyzacji trójmiejskiego producenta farb. Zakład został w latach 70. tak zaplanowany, że na jego terenie można by dziś prowadzić produkcję kilkanaście razy większą od obecnej. Na restrukturyzację potrzebne są środki, które mają […]”.

18 sierpień 2000, „Rzeczpospolita”: „Załoga proponuje przetarg publiczny. Prywatyzacja Polifarbu Oliva. Dyrekcja przedsiębiorstwa państwowego Oliva (dawny Polifarb Oliva), producenta farb, złożyła w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim wniosek o zmianę trybu prywatyzacji firmy. Zamiast utworzenia spółki na bazie majątku Olivy z udziałem inwestora prywatnego, całe przedsiębiorstwo miałoby być sprzedane na przetargu […]”.

Grudzień 2000, „NSZZ Solidarność” (Gdańsk – strona internetowa): „Polifarb-Oliva. Chcą kupić swój zakład. Przedsiębiorstwo Polifarb-Oliva (obecnie Oliva) wkracza w końcową fazę prywatyzacji, którą zapoczątkowano blisko cztery lata temu. W ubiegłym roku została rozpoczęta restrukturyzacja, w wyniku której struktura Olivy stała się bardziej przejrzysta i uporządkowana.
Nie odniosły natomiast skutku wielokrotne próby pozyskania zagranicznego inwestora strategicznego. W związku z tym dyrektor i rada pracownicza wystąpili do Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego o zmianę trybu prywatyzacji firmy i jej sprzedaż na drodze publicznego zaproszenia do przystąpienia do rokowań w sprawie kupna. Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” zaakceptowała taką formę prywatyzacji, a równocześnie rozpoczęła opracowywanie pakietu socjalnego dla przyszłego inwestora. Znalazło się w nim wiele zapisów korzystnych dla załogi, m.in. zagwarantowanie stałego zatrudnienia przez minimum 42 miesiące po prywatyzacji. W prace przygotowawcze do prywatyzacji Olivy zaangażował się szczególnie przewodniczący KZ „S” Andrzej Stankowski.
Jednym z potencjalnych kupców jest spółka pracowników tego zakładu, od wielu lat zajmująca się z powodzeniem działalnością handlową i dystrybucją produktów macierzystej firmy. Według związkowców daje to gwarancje wypełnienia zobowiązań wobec pracowników i stwarza dobre perspektywy rozwoju firmy”.

Źródło: http://www.dawnaoliwa.pl/

Kalendarium zdarzeń Kalendarum DAOL – Polifarb

1923 – Powstaje fabryka Danziger Oel Lacke G.m.b.H. (Gesellschaft mit beschränkter Haftung).
1939-1945 – Produkcja wyłącznie na potrzeby hitlerowskiego przemysłu zbrojeniowego.
23.03.1945 – W czasie nalotów na Gdańsk zbomardowano firmę DAOL. Nie odnotowano większych zniszczeń.
11.1945 – Uruchomiono produkcję farb.
10.12.1948 – DAOL przejmuje Skarb Państwa.
1955 – Przeprowadzono kontrolę Fabryki Farb i Lakierów w Gdańsku-Oliwie pod względem dyscypliny płac.
1956 – Fabryka Farb i Lakierów przyjmuje nazwę Gdańska Fabryka Farb i Lakierów.
28.10.1959 – Gdańska Fabryka Farb i Lakierów opatentowała m.in. „Sposób otrzymywania farby przeciwkorozyjnej” i „Sposób otrzymywania farby rdzochronnej chromianowej”.
1960-1969 – Rozpoczęcie i produkcja farb dla przemysłu okrętowego.
1971 – Gdańska Fabryka Farb i Lakierów przyjmuje nazwę Polifarb-Oliwa. Fabryka należy do zrzeszenia Polifarb (zjednoczenia przemysłu farb i lakierów).
1975 – Rozpoczęto budowę zakładu w Gdyni. Budowę prowadzi Gdyńskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego. Planowane zakończenie 1977 rok.
01.07.1976 – Trzy trójmiejskie zakłady funkcjonujące pod nazwą Polifarb połączono w jedną firmę nazwaną Polifarb-Oliwa Zakłady Farb w Gdyni.
1979 – Wsztrzymano inwestowanie w zakłady „Polifarb-Oliwa” w Gyni.
01.1987 – „Polifarb-Oliwa” Zakłady Farb w Gdyni opatentowały „Środek do ochrony przeciwkorozyjnej powierzchni stalowych pod szalunki i izolacjo w okrętownictwie”.
05.1989 – Politechnika Warszawska i Zakłady Farb w Gdyni „Polifarb-Oliwa” opatentowały „Sposób otrzymywania wodorozcieńczalnych polimerów powłokotwórczych na bazie skrobi”.
1980-1989 – Stopniowe uwolnianie rynku w Polce i załamanie się byłego rynku RWPG (spadek produkcji).
1998-2000 – Początek restrukturyzacji firmy „Polifarb-Oliva”. Nie powiodły się wielokrotne próby pozyskania zagranicznego inwestora strategicznego.
2000 – Powstały dwie nowe spółki, których stuprocentowym właścicielem jest „Polifarb Oliva”.
2002 – „Polifarb-Oliva” został sprywatyzowany.
31.03.2005 – Rada Miasta Gdańska (uchwała XXXVI/1159/05) przyjmuje nowy plan zagospodarowania przestrzennego. Teren Polifarb-Oliwa przeznaczony został pod zabudowę mieszkaniową i handlową.
2007-2010 – Na placu przedwojennej firmy DAOL powstało osiedle „Nova Oliva” wybudowane przez firmę Allcon.
2010 – „Polifarb-Oliva” w Gdyni w całości przejęty został przez fińską firmę Teknos.